Ukuhlaziywa Kwesitatimende Esithi Akukho Qili Lazikhotha Emuhleni Esisekelwe Encwadini Ethi UBhuku Lamanqe
Ukwethula Isaga: 'uBhuku Lamanqe'
Kulo mhlaba wemidlalo yezincwadi, i-'Bhuku Lamanqe' livelele njengenoveli ejulile futhi exakile, egcwele abalingisi abayinkimbinkimbi, izindaba ezihlukene, nezindikimba eziphoqayo. Phakathi kwemiyalezo eminingi iqamba ngayo, kunomusho owodwa oqhubeka ukhala ngokujulile kubafundi: "Akukho qili lazikhotha emuhleni." Lesi sitatimende esiyindida, esigxiliswe ekuqondeni kwesiZulu, sithatha umongo wenoveli, sithinta izihloko zokuziphatha, umphumela, nokuzithoba kobugovu. Kulesi sihloko, sizocubungula le ndaba, sihlaziye izenzakalo ezithintekayo ezivela ku-'Bhuku Lamanqe', ukuze siqinisekise ubuhle nokujula kwalesi sitatimende esihlakaniphile.
Ukuhlola kwethu kuzosiholela ekuhlukaniseni izenzo zabalingiswa abaphambili, ukukhipha izisusa zabo, nokunquma ukuthi izenzo zabo zihambisana kanjani nomlayezo ojulile ovezwe yilesi saga. Ngokuhlola izindaba ezilukiwe ngaphakathi kwinoveli, singavula izendlalelo zencazelo, sithole ukuthi le nkulumo ihlobana kanjani nezimpilo zethu. Ngakho-ke, masiqale uhambo olujabulisayo lokucubungula, njengoba sihambisana nezindinyana eziyinkimbinkimbi ze-'Bhuku Lamanqe' futhi sithole ubuhlakani obujulile obufakwe enkulumweni ethi, "Akukho qili lazikhotha emuhleni."
Ukuhlehlela Emuva Kulwimi: Ukuchazwa Kwengcaciso
Ngaphambi kokuba siqale ukuhlola izifundo ezithokozisayo ngaphakathi kwe-Bhuku Lamanqe, kubalulekile ukuthi sizame ukuthola imvelaphi yangempela nokubaluleka kwenkulumo yesiZulu, "Akukho qili lazikhotha emuhleni." Ukwazisa umqondo walo ngokugcwele, sidinga ukuhlakaza isakhiwo sayo solimi, futhi sihlole umongo wamasiko lapho sikhula khona.
Ngokwezwi nezwi, lesi sitatimende sihlanekezela sithi, "Akekho ohlakaniphile ozizwa enelisekile ngokwenza izenzo zabo zobugovu." Ukuze siqonde kahle iqiniso elijulile lalesi sitatimende, kufanele siqonde ukuthi ukuzidla nokuganga kunjani. Ngokwesiko lesiZulu, ubuqili buyisihloko esiyinkimbinkimbi, esifaka imicabango yokukhohlisa, ukuzama, nokuqilibezela. Ngokuvamile, kuhambisana nomqondo wokuzicabangela wena, futhi nokungabi nandaba nempilo-yabantu. Ngokuphambene nalokho, igama elithi "emuhleni" lithwala umthwalo ojulile wencazelo, emelela isimo sokuzaneliseka, impumelelo, nokwaneliseka.
Ngokuhlobisa lezi zihlanganiso ezimbili ezihlukene, lesi sitatimende sinikeza iqiniso elinamandla mayelana nomvelo womuntu. Iphakamisa ukuthi izenzo eziphethwe ubugovu nokukhohlisa azisoze ziveza umuzwa wangempela wokugcwaliseka noma ukwaneliseka. Kunalokho, bathwala imbewu yokunganeliseki nokuzisola, njengoba isenzo ngasinye sobuqili sihamba nengozi yamathuba alahlekile, ubudlelwane obulimele, kanye nomthwalo ongapheli kanembeza onecala. Ukwazisa le mibono yokuqala kwakha isiteji sokuhlolwa kwethu kwabalisa ku-Bhuku Lamanqe futhi isibonise ngalezo zimo lapho le nkulumo isebenza khona.
Ukuvezwa Komlingisi: Igalari Yezinhlamvu Nezisusa Zabo
Ukuze siqonde ngokuphelele ubizo olujulile lwalesi sitatimende esithi, "Akukho qili lazikhotha emuhleni,", sidinga ukucubungula abalingisi abahlukahlukene abenza i-Bhuku Lamanqe liphile. Inoveli ihlanganisa iqoqo labalingiswa abahlukahlukene, ngamunye ephethe izifiso, amakhono, kanye namaphutha ahlukile. Ngokuveza izenzo zabo, izisusa zabo, kanye nemiphumela, singathola ukwazisa okungcono ngendlela izindikimba zenoveli ezihlanganiswa ngayo.
-
Cabanga ngomlingiswa ka-Musa, indoda ekhuthazwa yindlala engenamkhawulo yamandla nethonya. Njengoba ethambekela ekusukeleni izinhloso zakhe ngaphandle kokunaka noma yimiphi imithetho yokuziphatha, uMusa wenza uchungechunge lwezinqumo ezibuza. Ukukhohlisa, amanga, nokukhohlisa kuvela njengamathuluzi akhe ayinhloko, njengoba ebhekisela ngokuqinile ekukhuphukeni kwesitebhisi sempumelelo. Ukukhathazeka kukaMusa ngomuntu siqu kuvala izinhlungu zabanye, okuholela ekudilikelweni kobudlelwano, ekuthunjweni kwethembekile, kanye nomthwalo ongapheli wempi kanembeza. Ukusukela kwakhe okuqinile emandleni kuveza ukuhlukunyezwa kwemithetho yokuziphatha, okushiya umkhondo wokubuhlungu nokungathembeki emva kokuvuka kwakhe.
-
Ngokuphambene, i-Zandi, inikeza umfanekiso ohluke kakhulu. Iphethwe umuzwa ojulile wokuzwelana nokuzinikela ekwenzeni umhlaba ube yindawo engcono, uZandi uqondisa izenzo zakhe ngezimiso zobulungiswa, ububele, nokwethembeka. Ukungazicabangeli kwakhe akukaze kubonakale, njengoba ahlala ebeka izidingo zabanye ngaphambi kwezakhe. UZandi uba umbonisi wethemba, umuntu okhanyisa indlela yokuqiniswa kokuziphatha nokuqonda. Ukwenza kwakhe isibonelo sokubaluleka kokwenza ngobuqotho nokwenza okufanele, ngisho noma kubhekene nobunzima obukhulu, kukhanyisa ukukhanya okumelene nobumnyama, nokukhumbuza wonke umuntu ukuthi ububele busekhona emhlabeni.
Le mibono emibili eyehlukene yesimilo esihlukile inikeza iphuzu eliqabulayo uma liqhathaniswa ne-Bhuku Lamanqe. Ukuqhathanisa i-antisthetiki phakathi kwezindlela zikaMusa noZandi zokuphila kuveza imiphumela engqubuzanayo engezansi. Ukubonisana, njengokujwayelekile kwemidlalo yokuzikhohlisa, kulahleka kaningi emithunzini yokuthokozela isikhathi eside, okwenza kubaluleke kakhulu ukuba siqonde ukuthi ukwaneliseka okuqhamuka ebuhleni kudlule ngalé kwanoma yiluphi ushintsho olutholwe ngenzuzo. Ake siqhubeke futhi sihlaziye izindaba zezinhlamvu ezisekelayo ukuze sithole ukuthi zithuthukisa kanjani lezi zinhloko zezindaba ezihlanganisiwe.
Iwebhu Eyinkimbinkimbi Yezindaba: Ukuhlola Izimo
Ukufakazela ubuhlakani bokuthi "Akukho qili lazikhotha emuhleni" ngaphakathi kwe-Bhuku Lamanqe, kufanele sihlole iwebhu eyinkimbinkimbi yezindaba ezithintwayo ezilukwe yonke inoveli. Lezi zigameko zisebenza njengezifundo eziphilayo, ezibonisa imiphumela engenzeka yezenzo eziqhutshwa ubugovu nokuzama.
-
Isigameko esisodwa esibalulekile siphathelene nomlingiswa ka-Themba, umuntu owayephathiswe ukukhathalela izimali zomphakathi. Ehlukunyezwe yisifiso esingapheli sokuceba ngokwakhe, uThemba ukhothama emoyeni wokuzifela yena, futhi waqala ukuntshontsha imali. Njengoba izenzo zakhe zokungathembeki ziqhubeka zikhula, izithembiso zakhe eziyimfihlo zazibangela imiphumela emibi emphakathini ayenomsebenzi wokuwukhonza. Izikole ziyawela emgomweni, izibhedlela zifuna ukusungulwa, futhi abantu abavela ekhaya baphathwa ngendlela enesihluku. Noma uThemba ejabulela ukunethezeka okwesikhashana, impilo yakhe ingcoliswe ngokwanda komkhondo oqhubeka wemiphumela emibi. Lapho ukukhohlakala kwakhe kwembuliwe, ubuso bakhe buhlukaniswa ngezindima ezingezona ezangempela eziphelele, idumela lakhe lithunjwa yihlazo, waba yisikhumbuzo esinolaka sempumela ehlala njalo yokuzicabangela.
-
Ngokuhlukile, indaba ka-Sipho inikeza indlela ehlukile yokuphila. USipho, udokotela oqeqeshiwe, uyaphikisana ngezizathu zokudikizela okuyizimboni zobudokotela. Eshukunyiswe ukwaziswa okungenangqondo ngamathuba okuphila, uSipho wanquma ukunikela ngamakhono akhe kuleyo minyaka eminingi kubantu abadinga usizo. Wenza umkhuba ngisho nasemaphethelweni, wasebenza ngokungenzi nzuzo, futhi wanikezela ngemizamo yakhe yokwenza impilo yabantu. Ukuzibophezela kukaSipho ekuhlinzekeni abampofu kwenza ukuthi anikezwe ubudlelwano obukhulu, izikhalazo zobuhle, nokwaneliseka okuqinile ngokusiza abanye. Indaba yakhe, iqembu lobunikazi bokwaneliseka nokudluliswa okuvela engqondweni, ikhombisa ukuthi ukukhululeka okuvela ezenzweni zikaMusa kulula kakhulu kunokungahlali.
Ngalokhu kuhlolwa kwezimo ezithintekayo e-Bhuku Lamanqe, sinendawo lapho kuvela khona iqiniso lalenkulumo ethi, "Akukho qili lazikhotha emuhleni." Umphumela wezenzo zethu, kungakhathaliseki ukuthi uhlushwa ubugovu noma uthando, uyashintsha ngezindlela ezijulile zokuphila, ezikhumbuza njalo ukuthi izenzo zikaMusa zivame ukuqukatha umbono okhethayo kodwa oqhubekayo, ngoba izikhumbuzo zezenzo ezinobugovu zivame ukuhlala isikhathi eside kunobuhle obunethezeka obutholwa ngumuntu ngamunye.
Isifundo Esesilingisweni: Umbono Othinta Umhlaba Wangempela
Ukuze siqonde ngokugcwele izinhlaka ezihlala njalo zomlayezo ojulile ovezwe yilesi sitatimende, "Akukho qili lazikhotha emuhleni," kufanele sidlule ngalé kwemingcele yenganekwane futhi sihlaziye ukuhlobana kwayo nokwenzeka kwezwe langempela. Izihloko ezijulile eziphenywa e-Bhuku Lamanqe zidlula indaba, zikhuluma nemingcele eyinkimbinkimbi yokuziphatha komuntu nokuhlobana okuxhumanisayo umuntu ngamunye owabelana nabo.
Noma ngabe sihlola isimo esibanzi sezombangazwe, lapho abaholi bekhombisa ukukhohlakala nokukhwabanisa ukuze bazuze ngamabomu, noma indawo yesikhathi esifushane yokuphila kwansuku zonke, lapho umuntu ngamunye elwa nokuthambekela kokungenisa ubugovu, ngempela iqiniso lenkulumo liyaluma. Izimo lapho abantu abaphuthumayo izinhloso zabo zedwa, beqondiswa isifiso esingapheli samandla, ingcebo, noma isithunzi, zivame ukuqala ukuthathwa njengezimbi. Ngenkathi izinzuzo zesikhashana zingabonakala, umthwalo wezenzo zabo ezahlulelwe ukuthi zingazibophezeli noma ezingasebenzi njengokuqeqeshwa kwemicimbi eyingozi, engazibambi, eguqukayo, futhi ethokozisayo ayihlali isikhathi eside. Ukwaneliseka okuvela ezenzweni ezingahloniphekile kwenza ngobuqotho ubuchwepheshe obudingeka kuphela lapho kungamangalelwa ngobuqotho imigomo eyenzeka kubantu njengoba kwenziwa kahle.
Ngokuphambene, labo abakhetha ukubeka phambili ububele, ubuqotho, nokunakekelwa abanye bathola umthombo ojulile wokwaneliseka nokwaneliseka. Izinhlelo zabo ezingaguquki eziyindawo ebanzi, zilandela ekukhonzeni imigomo, futhi zizibona zikhona ngokwenza umthelela omuhle emhlabeni wonke, zazi ukwaneliseka okuzinzile okwenza umthamo ngamunye ohlukile kakhulu kunokunikezwa ezinye izindlela ezithuthukisiwe. Ukuqhubekisela phambili ukubandakanyeka, izihloko, nokukhulumela njengebhawodi, ukuvakasha, okusetshenziswa kakhulu ezingeni elibanzi kakhulu njengoba abantu bekholelwa, ngale kwalokho kufundiswa ngale kwezidingo zesikhathi esizayo ekuguqukeni kwamandla omphakathi.
Ngokwenza lokhu, amazwi ajwayelekile, "Akukho qili lazikhotha emuhleni," ayitholi nje kuphela amandla esibonelo kwinoveli kepha futhi athola nezwi langempela elineqiniso. Isebenza njengesikhumbuzo esiguqukayo sokuthi ukusukela ubuhle okuhlala njalo kumuntu okholisayo kuqukethwe ezenzweni zethu ezithandwayo, ezilinyazwe yimizamo evumelanayo nezinye ngenqubekela phambili ngobuningi, ngaphandle kwalokho okungase kube khona isizathu sokuba khona okunye.
Isiphetho: Izwi Lobuhlakani Elincengayo
Ekugcineni, ukucubungula kwethu ngemithelela eshiwo kulo Bhuku Lamanqe kwenza ukuthi kufakazelwe ngendlela eqinile ubuhlakani bokubonisa inkulumo ethi "Akukho qili lazikhotha emuhleni." Ngokuhlola izenzo zabalingiswa, izisusa zabo, kanye nokufunda ezindabeni ezixhumene, sithola isiqinisekiso esijulile sokuthi ubuqili nokuzicabangela akusoze kwenza umuntu aqine futhi waneliseke.
Ngaphakathi kwemingcele ye-Bhuku Lamanqe, sibona ngeso lengqondo imiphumela eguqulayo yezinqumo ezenziwa yizenzo ezigcwele ubugovu, lapho izimpilo ziwela emaphethelweni, ubudlelwano buyabhidlika, futhi nenhlonipho yomuntu ngaphezu kwakho konke ihlushwa imiphumela ekhathazayo. Ngaphezu kwalokho, sifakaza iqiniso elivuselela inhliziyo lokuthi ukwaneliseka okuqhubekayo kanye nokwaneliseka kuvela kuzenzo ezingazicabangeli, ububele, nokuqina kwengqondo ezimisweni zomuntu.
Ngaphandle kwenganekwane, lesi sitatimende sikhonza njengendawo yokulawula izinzwa zethu emhlabeni wangempela. Isikhumbuza ukuthi izenzo zethu zinemiphumela, futhi nokuthi izenzo zethu ezikhethiwe, izithasiselo zobuhlakani, okutshalwa njalo, kanye nokukholisa ekuthengiselaneni ngokukhohlisa nokuqanjwa, nokho, ngakolunye uhlangothi, kuhlala njalo kukufanele ukukhuthaza ukwaneliseka okuyisisekelo eside okukufaneleyo ukuhlala. Kulo mhlaba, ngamunye wethu unamandla okuchaza ubunikazi bethu, ikakhulukazi labo abahluphekayo, isikhathi sokuqaphela ukuthi okuzondayo akukuningi, njengoba izinhliziyo zethu zibalulekile ngaphezu kwanoma yini enye. Isetshenziswa njengengxenye ebalulekile, ubuhlakani balawa mazwi buyaphikelela, buholela isizukulwane ngasinye ekukhanyeni ukuthi ukucabangela uqobo, ububele, nobuqotho kuyizibopho zangempela ezisifanele ukuba siziphile.
Njengoba siqhubeka nohambo lwethu, njengoba siwumphakathi oluhluke ngokumangalisayo, masihlale sikukhumbula iqiniso elinolaka lohlelo lokukhuluma, "Akukho qili lazikhotha emuhleni." Futhi makube isiqondiso sokuvuselela ngale kwezifiso zethu, ukukhombisa izinqumo zethu, futhi ekugcineni siyifake ezimpilweni zethu, okuzokwenza ukuthi sithuthukise izwe lethu ngoba siyaphila.